Zatrudnienie obywatela Ukrainy- Oświadczenie o powierzeniu pracy cudzoziemcowi

Zastanawiałam się jaki temat poruszyć w dzisiejszym wpisie. Bo choć to blog o prawie biznesu to człowiek jest jego nieodłączną częścią.

Nic na tym świecie nie dzieje się bez ludzi.

Ostatnie wydarzenia, wojna w Ukrainie wydają sie być niepojęte. XXI wiek, a tysiące obywateli ucieka z własnego kraju szukając schronienia i bezpieczeństwa.

Pomyślałam, że może i Ty, Mój Drogi Czytelniku, będziesz miał sposobność by pomóc np.  poprzez zatrudnienie osoby z Ukrainy.

Może znasz kogoś kto rozważa taki krok ale zupełnie nie wie jak się za to zabrać.

Dlatego dziś przybliżę Ci kwestię jak to wygląda od strony prawnej i omówię najszybszą procedurę.

Nie będzie dziś stricte o spółce z o.o. ale ufam, że rozumiesz. Czasem istnieją sprawy ważniejsze.

Warunkiem legalnej pracy w Polsce jest przede wszystkim legalny pobyt cudzoziemca.

Jako pracodawca powinieneś zweryfikować dokument pobytowy potencjalnego pracownika.

Dokumenty pobytowe (paszport, wiza, zezwolenie na pobyt) to kwestia, którą musi zająć się cudzoziemiec.

Nie wszystkie dokumenty legalizujące pobyt będą umożliwiały pracę cudzoziemcowi np. wiza turystyczna nie daje takich możliwości, złożenie wniosku o nadanie statusu uchodźcy generalnie wstrzymuje możliwość podjęcia pracy przez pierwsze 6 miesięcy trwania procedury.

Do czasu przyznania statusu uchodźcy, który pozwala na legalną pracę bez zezwoleń/ oświadczenia, cudzoziemiec może świadczyć legalnie pracę dopiero po uzyskaniu specjalnego zaświadczenia (wniosek o wydanie kierujesz do Szefa Urzędu do spraw Cudzoziemców), które może być wydane właśnie po upływie 6 miesięcy po złożeniu wniosku o nadanie statusu uchodźcy.

Trochę nie w temacie ale dodam też, że złożenie wniosku o nadanie statusu uchodźcy wiąże się także z zabraniem paszportu (cudzoziemiec nie może opuścić terytorium Polski, otrzymuje Tymczasowe  Zaświadczenie Tożsamości Cudzoziemca). Jeśli masz kontakt z osobami, które są na granicy i nie wiedzą czy składać wniosek rekomenduję by wstrzymały się (nawet jak nie mają paszportu biometrycznego to na podstawie zezwolenia Komendanta Straży Granicznej po okazaniu dokumentu tożsamości przejdą na terytorium Polski i mają 15 dni na złożenie wniosków legalizujących pobyt). Wniosek można złożyć później i lepiej jak zrobi się to po poznaniu dostępnych opcji.

Ty jako pracodawca zajmujesz się dokumentami legalizującymi pracę cudzoziemca.

Jednym z nich będzie Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi.

W najbliższych dniach przygotuję wpis o Zezwoleniu na pracę cudzoziemca. Tu procedura jest zdecydowanie dłuższa i wymaga skompletowania większej ilości dokumentów.

Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi

Obywatela Ukrainy możesz zatrudnić w swojej firmie na podstawie tzw. procedury uproszczonej (procedury oświadczeniowej) poprzez złożenie Oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi.

Powierzenie wykonywania pracy na tej podstawie pozwala generalnie świadczyć pracę na terenie Polski do 24 miesiący bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę.

Aktualne wzory Oświadczenia znajdziesz na stronie powiatowego urzędu pracy pod który podlegasz.

Oświadczenie jako pracodawca składasz przed powierzeniem pracy cudzoziemcowi. Czyli przed tym jak cudzoziemiec podejmie pracę w Twojej firmie. W wypełnianym formularzu wskazujesz m.in. datę rozpoczęcia i zakończenia pracy.

Bezpieczny termin złożenia wniosku to min. 10-14 dni przed planowanym dniem rozpoczęcia pracy cudzoziemca.

Oświadczenie możesz złożyć elektronicznie za pomocą portalu praca.gov.pl lub w urzędzie pracy. Część urzędów (np. urząd pracy m.st. Warszawy) wprowadziły tylko opcję online (z pewnymi wyjątkami). Są takie, które wniosków online nie obsługują (zazwyczaj mniejsze miejscowości).

Zachęcam Cię do złożenia Oświadczenia online- system wstępnie weryfikuje dane i dzięki temu sprawa jest szybciej załatwiana.

Wniosek online podpiszesz profilem zaufanym (EPUAP).

Urząd pracy ma 7 dni na dokonanie wpisu oświadczenia do rejestru oświadczeń choć zdarza się, że wydłuża ten termin.

W Oświadczeniu wskazujesz:

1. nazwę zawodu, podklasę działalności według klasyfikacji PKD, w której powierza pracę cudzoziemcowi;
2. stanowisko lub rodzaj pracy;
3. miejsce wykonywania pracy;
4. okres lub okresy pracy oznaczone datami (Oświadczenie może dotyczyć pracy, która ma rozpocząć się najpóźniej za 6 miesięcy od dnia złożenia przez Ciebie oświadczenia);
5. rodzaj umowy stanowiącej podstawę wykonywania pracy (np. umowa o pracę, umowa zlecenia, umowa o świadczenie usług);
6. najniższe wynagrodzenie, jakie może otrzymywać cudzoziemiec, określone stawką godzinową lub miesięczną  i nie niższe niż wynagrodzenie innych pracowników wykonujących podobną pracę (wynagrodzenie może być oczywiście wyższe niż stawka minimalna, a podwyższenie wynagrodzenia nie rodzi konieczności zmiany Oświadczenia; przypomnę, że w 2022 r. minimalne miesięczne wynagrodzenie za pracę wynosi  3010 zł brutto, a  minimalna stawka godzinowa wynosi 19,70 zł brutto);
7. wymiar czasu pracy lub liczbę godzin pracy w tygodniu lub w miesiącu.

Do wypełnionego formularza Oświadczenia załącz dokumenty, których wymaga Twój urząd. Zazwyczaj są to:

1. Dokument potwierdzający Twoją tożsamość (jeśli jesteś osobą fizyczną będzie to skan dowodu osobistego i odpis z CEiDG, jeśli  pracodawcą-spółką o będzie to odpis z KRS)- skan;
2. Kopia wszystkich wypełnionych stron z dokumentu podróży obcokrajowca (paszport), dla którego składany jest wniosek-skan;
3. Oświadczenie o niekaralności pracodawcy w związku z okolicznościami wymienionymi w art. 88z ust. 5 pkt 1-6 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy;
4. Dowód uiszczenia opłaty za złożenie oświadczenia (Opłata wynosi 30 złotych i płacisz ja na numer rachunku urzędu pracy wskazując swoje imię i nazwisko/nazwę i imię i nazwisko cudzoziemca, któremu masz zamiar powierzyć pracę).

Jako pracodawca musisz pamiętać także o obowiązkach informacyjnych jakie Cię wiążą po wpisaniu Oświadczenia do ewidencji, tj:

1. Zgłoszenie o podjęciu pracy przez cudzoziemca  w terminie 7 dni od daty podjęcia pracy określonym w ewidencji oświadczeń (najlepiej w dniu rozpoczęcia pracy określonym w ewidencji oświadczeń);
2. Zgłoszenie o niepodjęciu pracy przez cudzoziemca w terminie 7 dni od daty rozpoczęcia pracy określonego w ewidencji oświadczeń;
3. Zgłoszenie informacji o zakończeniu pracy na podstawie wpisanego do ewidencji oświadczenia.

Przed podjęciem pracy podpiszcie umowę, która będzie przewidywać warunki zgodne Oświadczeniem. Pracownika zgłaszasz do ZUS tak jak każdą inną zatrudnianą w firmie osobę.

Oryginał wpisanego do ewidencji oświadczenia stanowi dla cudzoziemca podstawę do ubiegania się w kraju jego stałego pobytu o wydanie wizy w celu wykonywania pracy oraz podjęcia pracy na warunkach wskazanych w wpisanym do ewidencji oświadczeniu bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę.

Zgłoszenie i rejestracja Oświadczenia nie stanowi podstawy legalizującej pobyt cudzoziemca w Polsce. Czyli jeśli wiza pozwalająca na pracę się kończy to Twój pracownik powinien np. złożyć wniosek o zezwolenie na pobyt. Może złożyć wniosek o zezwolenie na pobyt i pracę.

Co istotne z perspektywy Twojego pracownika- zmiana pracodawcy wymaga zgłoszenie nowego Oświadczenia przez nowego pracodawcę.

Jeśli Ty chcesz zmienić zakres stanowiska, istotne warunki umowy to także powinieneś wystąpić o rejestrację nowego Oświadczenia. Pamiętaj jednak, że nie każda zmiana będzie wymagała nowego Oświadczenia. Nowe Oświadczenie nie jest wymagane gdy firma zmienia nazwę, siedzibę, przedsiębiorstwo zostaje przejęte przez innego przedsiębiorcę czy jeśli zmieniacie umowę zlecenia na umowę o pracę).

***

Bardzo możliwie, że z uwagi na aktualną sytuację organy państwowe wprowadzą czasowo rozwiązania, które pozwolą świadczenie pracy na uproszczonych warunkach.

Aktualnie średni czas oczekiwania na zezwolenie na pobyt czy pobyt i pracę trwa średnio półtora roku. To bardzo długo, mając na względzie to co się dzieje, czas ulegnie wydłużeniu.

Praca możliwa na ruchu bezwizowym (czyli jak ktoś wjechał na terytorium Polski na podstawie paszportu biometrycznego) to 90 dni. Można przed tym terminem wystąpić o wizę czy zezwolenie na pobyt.

Mówi się o tym, że w najbliższych dniach Unia Europejska wprowadzi czasowe (wspomina się okres roczny) przepisy, które pozwolą obywatelom Ukrainy podejmować pracę i korzystać z świadczeń na zasadach takich samych jakie obowiązują mieszkańców państw członkowskich. Sądzę, że to możliwe ale chcę wyraźnie zaznaczyć, że na dziś (28 lutego 2022 r.) nie jest to rozwiązanie funkcjonujące w prawie.

Będę dawała znać na bieżąco.

Dbaj o siebie i swoich bliskich. Jak możesz to pomagaj innym. Nic nie musisz ale dużo możesz.